چنگ سطحی گربه ها میتواند منجر به انتقال چندین بیماری مختلف به انسان شود. با اینکه گربه ها حیوانات خانگی محبوبی هستند، ولی گاز گرفتن یا چنگ زدن آن ها میتواند خطر ابتلا به برخی از عفونت ها و بیماری های مهم را افزایش دهد. در این مقاله، به بررسی بیماری هایی که ممکن است از طریق چنگ زدن گربه به انسان منتقل شوند، می‌پردازیم.
1. بیماری خراش گربه (Cat Scratch Disease – CSD)
یکی از شایع ترین بیماری هایی که از طریق چنگ زدن یا گاز گرفتن گربه به انسان منتقل می‌شود، بیماری خراش گربه است. عامل این بیماری باکتری به نام بارتونلا هنسله است. این باکتری از طریق گاز گرفتن و یا چنگ سطحی گربه به بدن انسان منتقل می‌شود. تب خراش گربه اغلب در افرادی سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر دیده می‌شود، اما معمولاً بدون نیاز به درمان خاص بهبود می‌یابد. با این حال، در موارد شدیدتر ممکن است نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک باشد. علائم این بیماری معمولاً ۳ تا ۱۴ روز پس از تماس با گربه ظاهر می‌شود و شامل موارد زیر است:
- تورم و قرمزی در محل چنگ گربه
- تب
- تورم غدد لنفاوی (به ویژه در ناحیه نزدیک به محل خراش)
- خستگی
- سردرد
2. هاری
هاری یک بیماری ویروسی بسیار خطرناک است که از طریق گاز گرفتن یا خراش به وسیله ی حیوانات آلوده به انسان منتقل می‌شود. هرچند احتمال انتقال ویروس هاری از طریق چنگ سطحی گربه بسیار کم است، اما در صورتی که گربه به این ویروس آلوده باشد، احتمال بروز این بیماری وجود دارد. علائم هاری شامل تب، سردرد، اضطراب و ترس از آب است.
بیماری هاری پس از بروز علائم، تقریباً همیشه مرگبار است. بنابراین اگر گربه‌ای که شما را چنگ زده واکسینه نشده باشد، مراجعه فوری به پزشک و دریافت درمان پیشگیرانه بسیار ضروری است. همچنین توصیه می‌شود که واکسیناسیون هاری گربه خود را جدی گرفته و طبق برنامه ای که دامپزشک ارائه می‌دهد، تزریق واکسن را انجام دهید.
3. توکسوپلاسموز (Toxoplasmosis)
یکی دیگر از بیماری های ناشی از چنگ سطحی گربه، توکسوپلاسموز است. توکسوپلاسموز یک عفونت ناشی از انگلی به نام توکسوپلاسما گوندی (Toxoplasma gondi) است که معمولاً از طریق تماس با مدفوع گربه آلوده به انسان منتقل می‌شود. اگرچه احتمال انتقال توکسوپلاسموز از طریق چنگ زدن گربه بسیار پایین است، اما در صورتی که گربه به مدفوع خود دست بزند و سپس با دست های آلوده شما را چنگ بزند، امکان انتقال این عفونت وجود دارد.
علائم توکسوپلاسموز معمولاً خفیف هستند و ممکن است شامل تب، درد های عضلانی و خستگی باشد. این بیماری برای افراد با سیستم ایمنی ضعیف و زنان باردار خطرناک است، چرا که توکسوپلاسموز میتواند در این افراد منجر به عوارض جدی تری شود. جلوگیری از تماس مستقیم با مدفوع گربه و رعایت بهداشت میتواند از انتقال این بیماری جلوگیری کند.
4. عفونت های استاف و استرپتوکوک
پوست و دهان گربه ها حاوی باکتری هایی مانند استافیلوکوکوس اورئوس(Staphylococcus aureus) و استرپتوکوکوس پایوژنز( Streptococcus pyogenes) است. این باکتری ها می‌توانند از طریق چنگ سطحی گربه یا گاز گرفتن، به بدن انسان منتقل شوند و منجر به عفونت های پوستی شوند. عفونت های ناشی از این باکتری‌ها می‌توانند باعث تورم، قرمزی و درد در محل چنگ شوند.
در برخی موارد، این عفونت ها می‌توانند به عفونت های شدیدتری مانند سلولیت منجر شوند. علائم عفونت های استاف یا استرپ شامل تب، ورم شدید، و ترشحات چرکی هستند. در صورت مشاهده این علائم، باید سریعا به دامپزشک مراجعه کنید و در صورت صلاحدید پزشک مصرف آنتی بیوتیک را شروع کنید.
5. پاستورلا (Pasteurella multocida)
یکی دیگر از بیماری های رایج که از طریق چنگ سطحی گربه یا گاز گرفتن گربه به انسان منتقل می‌شود، عفونت باکتریایی به نام پاستورلا است. این باکتری به طور طبیعی در دهان و ریه های گربه ها وجود دارد و میتواند از طریق زخم های چنگ سطحی گربه یا گاز گرفتن وارد بدن انسان شود. عفونت ناشی از این باکتری میتواند باعث قرمزی، تورم و درد در ناحیه زخم شود. در موارد شدیدتر، عفونت ممکن است به بافت های عمیق‌تر مانند مفاصل یا استخوان ها هم گسترش یابد و منجر به عفونت های جدی تری شود. درمان به موقع با آنتی‌بیوتیک ها با صلاحدید پزشک برای جلوگیری از پیشرفت این عفونت ها ضروری است.
6. مرسا(MRSA)
استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متی سیلین یا مرسا یک نوع باکتری است که نسبت به آنتی بیوتیک ها مقاوم شده و درمانش بسیار سخت است. مرسا میتواند باعث عفونت های شدید پوستی شود. ممکن است گربه ها ناقل این باکتری باشند و از طریق چنگ زدن یا گاز گرفتن آن را به انسان منتقل کنند. در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند، مرسا میتواند باعث عفونت های شدید پوستی یا حتی سپسیس( ورود عفونت به جریان خون) شود.
علائم عفونت MRSA شامل قرمزی، تورم، درد شدید و ایجاد آبسه در محل زخم است. در صورتی که پزشک به عفونت MRSA شک کند، نیاز است با آنتی‌بیوتیک های قوی‌تر درمان را ادامه دهیم.
7. قارچ های پوستی
قارچ های پوستی که با نام درماتوفیتوز یا عفونت قارچی پوست نیز شناخته می‌شوند، می‌توانند از طریق تماس مستقیم با پوست گربه های آلوده به انسان منتقل شوند. این عفونت معمولاً به صورت یک حلقه قرمز و خارش‌دار در پوست ظاهر می‌شود و بسیار واگیردار است. عفونت قارچی پوست میتواند از طریق چنگ سطحی گربه‌ای که به این عفونت مبتلا است، به انسان منتقل شود. درمان این بیماری معمولاً شامل استفاده از کرم های ضد قارچ موضعی است، اما در موارد شدیدتر و با تشخیص پزشک ممکن است نیاز به درمان های خوراکی نیز باشد.
پیشگیری از انتقال بیماری ها از طریق چنگ سطحی گربه
برای پیشگیری از انتقال بیماری ها از طریق چنگ سطحی گربه به انسان، موارد زیر توصیه می‌شود:
- شستن دست ها پس از تماس با گربه: شستن دست ها با آب و صابون پس از هر تماس با گربه ها میتواند خطر انتقال بیماری ها را کاهش دهد.
- تمیز کردن و ضدعفونی کردن زخم ها: پس از چنگ زدن یا گاز گرفتن گربه، زخم را بلافاصله با آب و صابون بشویید و از مواد ضدعفونی‌کننده استفاده کنید.
- دریافت واکسن های ضروری: واکسیناسیون گربه ها به خصوص واکسن هاری، میتواند خطر انتقال بیماری ها را کاهش دهد.
- مراجعه به پزشک: در صورت بروز علائم عفونت یا احساس ناراحتی پس از چنگ زدن، مراجعه به پزشک برای دریافت درمان مناسب ضروری است.
سخن پایانی
اگرچه در اکثر موارد چنگ سطحی گربه خطرناک نیست اما همچنان خطر انتقال بیماری هایی مانند هاری، کزاز و عفونت های قارچی و باکتریایی مختلف وجود دارد. با انجام اقدامات پیشگیرانه و رعایت بهداشت می‌توان احتمال ابتلا به این بیماری ها را از طریق چنگ سطحی گربه کاهش داد.
منابع:
