اسهال توله سگ، همان آبکی شدن مدفوع توله است و ممکن است به علت استرس جدایی از مادر، خوردن مواد غذایی ناسالم، بلع مواد غیر خوراکی و یا ابتلا به بیماری های مرگباری چون اسهال پاروویروسی؛ ایجاد شود. گاهی توله سگ ها، علاوه بر اسهال، نشانه هایی چون بی اشتهایی، بی حالی و استفراغ هم بروز می‌دهند؛ که وضعیت را بسیار نگران کننده می‌کند.
لذا خواهشمندیم اگر وضعیت دفع توله سگ تا یک روز بعد به حالت اول برنگشت، به مراکز دامپزشکی مراجعه کنید و در طول این 24 ساعت آب فراوان در اختیارش قرار دهید.
علت اسهال توله سگ
عفونت های ویروسی
بیماری پاروویروس
رایج ترین علت اسهال توله سگ های زیر 6 ماه، پاروویروس است. پاروو ویروس میتواند به راحتی از طریق سگ های مریض به توله سگ شما منتقل شود و او را بیمار کند. حتی رد شدن از خیابانی که ترشحات یک سگ بیمار بر آن ریخته باشد میتواند سگ شما را مریض کند. بیحالی، بی اشتهایی، تب، اسهال و استفراغ از علائم شایع پارو هستند. دقت کنید که اسهال ممکن است به شکل اسهال خونی بدبو نیز مشاهده شود.
نجات توله سگ از پارو ابتدا به زمان تشخیص و پیش روی بیماری و سپس به سیستم ایمنی حیوان و نحوه ی درمان دامپزشک بستگی دارد. خوشبختانه برای پیشگیری از پارو، واکسن تولید شده که از واکسن‌های اصلی سگ هاست.
بیماری دیستمپر
ویروس دیستمپر معمولا به سیستم گوارشی، تنفسی و عصبی سگ ها حمله می‌کند و علائمی چون اسهال، استفراغ، کاهش اشتها، سرفه کردن، ترشحات بینی و چشم، فلجی، تشنج کردن و کج شدن سر بروز پیدا خواهد کرد. دیستمپر تقریبا بر روی تمام سنین سگ، اثر می‌گذارد و هیچ درمان تخصصی ای ندارد، لذا توصیه می‌کنیم قبل از اینکه جان دلبندتان به خطر بیفتد، واکسیناسیون او را کامل کنید.
بیماری کروناویروس
یکی دیگر از بیماری های واگیردار و عفونیِ سیستم گوارش در توله سگ ها، بیماری ویروسی کرونا است؛ که خوشبختانه واکسن هم دارد. از علائم کرونای گوارشی می‌توان به اسهال، استفراغ، بی اشتهایی، تب و در موارد شدید تشنج اشاره کرد. باید توجه کنید که اسهال در این بیماری میتواند به شکل اسهال خونی هم بروز پیدا کند. معمولاً دامپزشک برای تشخیص کرونا از رد کردن احتمال وجود بیماری های دیگر استفاده می‌کند.
عفونت های باکتریایی
باکتری ای.کولای
عفونت ناشی از باکتری ای.کولای (E.coli) به طور ناگهانی بروز می‌کند. از نشانه های بارز آن می‌توانیم به اسهال آبکی، ضعف و بیحالی، استفراغ و مخاطات رنگ پریده اشاره کنیم. این باکتری معمولا، در هفته های اولِ پس از تولد، یعنی زمانی که سیستم ایمنی هنوز قدرتی برای مبارزه باکتری ندارد؛ حیوان را درگیر می‌کند. نخوردن شیر مادر، انتقال باکتری از طریق جفت و غدد پستانی آلوده به جنین از دلایل درگیری توله سگ ها با باکتری ای.کولای هستند.
باکتری سالمونلا
با اینکه درگیری با باکتری سالمونلا در سگ ها شایع نیست؛ ولی اگر توله ای سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد، اسهال سالمونلایی جان او را میگیرد. سالمونلا به راحتی از طریق مدفوع انتقال پیدا می‌کند. از مهم ترین علائم بروز این عفونت می‌توان به اسهال، استفراغ، تورم غدد لنفاوی و افزایش ضربان قلب اشاره کرد. این باکتری با آزمایش نمونه مدفوع تشخیص داده میشود.
درگیری با انگل ها
انگل های بسیاری از جمله کرم های گرد، قلابدار و نواری شکل میتوانند با اثر بر سیستم گوارش، موجب اسهال، اسهال خونی، بیحالی، استفراغ، کم آبی و کاهش وزن حیوان شوند. تصور عموم بر این است که برای تایید انگل، حتما لازم است کرم ها را در مدفوع توله سگ ببینند؛ این یک فرضیه اشتباه است، بعضی از انگل ها آنقدر کوچک اند که با چشم دیده نمیشوند و بسیاری دیگر کلا از مدفوع خارج نمیشوند و درون بدن هستند.
بیماری های مربوط به پانکراس
پانکراس، عضوی مهم است که نقشی حیاتی در ترشح هورمون ها و آنزیم های حیاتی بدن دارد و میتواند در هضم غذا به حیوان کمک کند. طبیعتا هرگونه اختلال در عملکرد این اندام، باعث بروز مشکلات گوارشی میشود.
بیماری التهاب پانکراس یا پانکراتیت در سگ های جوان میتواند باعث درد در ناحیه شکم، اسهال، تب، بی حالی و کاهش اشتها شود.
استرس
شرایط پر تنشی چون اضافه شدن یک حیوان خانگی دیگر، جدایی از مادر یا خواهر و برادر و تغییر ناگهانی رژیم غذایی میتواند باعث التهاب روده و اسهال توله سگ شوند. گرما زدگی و تشنگی های طولانی مدت نیز علاوه بر استرس، به دلیل آسیب های کلیوی میتوانند باعث اسهال در توله سگ و استفراغ او شوند.
مسمومیت و حساسیت های غذایی
سگ ها ممکن است از روی کنجکاوی علاوه بر بو کردن وسایل اطرافشان، آن ها را در دهانشان بگذارند، بخورند و مسموم شوند. در این بخش به ذکر مهم ترین مسمومیت هایی پرداختیم که اغلب باعث اسهال توله سگ ها شده اند:
- مسمومیت با ضد یخ
- مسمومیت با مواد شوینده
- مسمومیت با الکل
- مسمومیت با گل و گیاه مانند آلوئه ورا
- تغذیه با غذا های انسانی (چربی و ادویه ی داخل غذا های انسانی برای حیوانات خانگی مضر است)
- حساسیت و آلرژی نسبت به غذا یا دارو های خاص
در این موارد دامپزشک منابع پروتئینی مورد مصرف سگ شما را تغییر میدهد تا علت اسهال را پیدا کند.
تشخیص علت اسهال توله سگ
روش های تشخیصی علت اسهال توله سگ پس از گرفتن شرح حال بیمار و معاینه ی بالینی عبارتند از:
- نمونه برداری از مدفوع و کشت
- استفاده از کیت های تشخیصی تولید شده برای درگیری با پاروو ویروس و دیستمپر
- تصویر برداری برای بررسی مشکلات گوارشی و انسداد
- آزمایش خون
توصیه می‌کنیم در صورت مشاهده ی اسهال خونی، اسهال قرمز یا سیاه و اسهال های سفید رنگ سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید.
درمان خانگی اسهال توله سگ
از آنجایی که اسهال، باعث از دست رفتن آب بدن شده و تعادل الکترولیت های ضروری را بر هم میزند و توله سگ ها، بسیار موجودات ضعیف و حساسی هستند؛ درمان های خود سرانه را به کلی رد می‌کنیم. بنابراین اگر اسهال توله سگ، بیشتر از یک روز ادامه پیدا کرد، سریعا به مراکز درمانی مراجعه کنید. (لازم است در زمان اسهال، آب تمیز و کافی در دسترس توله سگ باشد)
درمان اسهال توله سگ
در مراکز درمانی، دامپزشک وابسته به تشخیص عامل اسهال، پروتکل درمانی را به شما توضیح خواهد داد. در موارد ابتلا به بیماری های خطرناکی چون پاروویروس، مراجعه ی به موقع برای سرم تراپی از اصول مهم درمان است. درمان های رایجی که برای از بین بردن اسهال توله سگ انجام می‌شوند به شرح زیر اند:
- درمان های حمایتی مانند تزریق سرم های قندی
- آنتی بیوتیک تراپی در زمان حمله ی باکتری ها
- تجویز ضد تهوع و سفت کننده های مدفوع
- تغییر رژیم غذایی
اهمیت واکسیناسیون در جلوگیری از اسهال توله سگ ها
در دامپزشکی برای یک سری از بیماری ها که سرعت پخش و آمار مرگ و میر بالایی دارند، واکسن تولید شده است؛ که از قضا پاروویروس و دیستپر از این دسته هستند. شما به راحتی می‌توانید با مراجعه به کلینیک های دامپزشکی، دوز های مناسب سن حیوان خانگی خود را دریافت کنید.
یکی از موارد مهم دیگر در جهت پیشگیری از بیماری هایی که میتوانند باعث اسهال توله سگ شوند، رسیدگی به انگل هاست، که برای این مورد هم می‌توانید با مشورت دامپزشک، مقدار مناسبی از قرص های ضدانگل را طبق برنامه مشخصی به سگ ها بدهید.
منابع:
