سلامت دهان و دندان در گربه ها یکی از جنبه های مهم در مراقبت از این کوچولو های دوست داشتنی است. هرگونه تغییر در وضعیت دهان، مانند زخم شدن دور دهان گربه، می‌تواند نشان‌دهنده ی وجود مشکلات جدی باشد که نیاز به بررسی و درمان فوری دارند. این زخم ها می‌توانند دلایل مختلفی داشته باشند. نادیده گرفتن این مشکلات ممکن است به درد، کاهش اشتها و حتی بروز بیماری های ثانویه منجر شود. در این مقاله به بررسی علل و درمان زخم شدن دور دهان گربه می‌پردازیم.
علت زخم شدن دور دهان گربه چیست؟
پیش از بررسی علل مختلف زخم شدن دور دهان گربه، بهتر است علائم این زخم ها را به خوبی بشناسیم. این علائم عبارتند از:
- قرمزی و التهاب اطراف دهان
- زخم های باز یا پوسته دار
- ترشح چرک یا بزاق
- بوی بد دهان
- کاهش اشتها یا مشکل در غذا خوردن
- خارش یا لیس زدن مکرر ناحیه
- تورم یا تغییر شکل در لب ها و دهان
- خونریزی
- درد یا حساسیت به لمس ناحیه اطراف دهان
اکنون که علائم را شناختیم، به بررسی علل زخم شدن دور دهان گربه می‌پردازیم؛ این زخم ها علل مختلفی دارد که در ادامه به بررسی چند مورد از مهم ترین آن ها می‌پردازیم:
1. کمپلکس گرانولوم ائوزینوفیلیک (Eosinophilic Granuloma Complex)
این اختلال، یک واکنش التهابی است که می‌تواند باعث ایجاد زخم هایی در دور دهان، لب ها، لثه ها و زبان گربه شود. آلرژی های غذایی و محیطی، گزش حشرات و عوامل ژنتیکی از علل احتمالی این التهاب هستند. علائم معمول این بیماری شامل زخم های برجسته، قرمز رنگ و بدون درد است.
2. عفونت‌های ویروسی مانند کلسی ویروس گربه ها
کلسی ویروس گربه ها می‌تواند باعث زخم های دردناک در اطراف دهان شود. این عفونت اغلب با علائم دیگری مانند عطسه، ترشحات بینی و التهاب چشم همراه است. درمان معمولاً شامل داروهای ضد ویروسی و مراقبت‌های حمایتی می‌شود.
3. زخم های ناشی از آسیب فیزیکی یا شیمیایی
گربه ها ممکن است در اثر گاز گرفتن، برخورد با اشیاء تیز، یا سوختگی های شیمیایی و حرارتی دچار زخم شوند. سوختگی های دهانی، مانند آنچه در اثر گاز گرفتن سیم برق ایجاد می‌شود، ممکن است باعث زخم های شدید و ایجاد عفونت ثانویه شوند.
4. تومور های دهانی
تومور های خوش خیم و بد خیم می‌توانند در نواحی مختلف دهان گربه ها ظاهر شوند. شایع ترین نوع بدخیم، کارسینوم سلول سنگفرشی است که به سرعت گسترش می‌یابد. علائم آن شامل بوی بد دهان، ترشح بیش از حد بزاق و مشکل در بلع است.
5. آلرژی ها
آلرژی های غذایی یا محیطی می‌توانند باعث زخم های اطراف دهان شوند. در این موارد، تغییر رژیم غذایی یا حذف عوامل آلرژی‌زا می‌تواند کمک‌کننده باشد. دامپزشک شما ممکن است از رژیم حذف غذایی برای شناسایی عامل آلرژی استفاده کند.
6. عفونت های باکتریایی و قارچی
عفونت های باکتریایی مانند پلاک های دندانی و عفونت های قارچی مانند کاندیدیازیس می‌توانند باعث ایجاد زخم ها و التهاب در دهان گربه ها شوند. این عفونت معمولاً با قرمزی و تورم لثه ها همراه هستند.
7. اختلالات غدد بزاقی
مشکلاتی مانند موکوسل بزاقی می‌توانند منجر به زخم ها و تورم اطراف دهان شوند. این اختلال زمانی رخ می‌دهد که بزاق به دلیل مشکل در غدد بزاقی، زیر پوست جمع شود.
8. آسیب ناشی از گزش حشرات یا انگل ها
گزش کک ها و سایر حشرات می‌تواند باعث التهاب و زخم شود. این زخم ها ممکن است در اثر واکنش های آلرژیک به بزاق کک تشدید شوند.
درمان زخم شدن دور دهان گربه
درمان زخم شدن دور دهان گربه به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. در ادامه به روش های مختلف درمان بر اساس علت های شایع می‌پردازیم:
اگر علت زخم شدن دور دهان گربه کمپلکس گرانولوم ائوزینوفیلیک باشد:
- برای کاهش التهاب و واکنش ایمنی بدن، داروهای استروئیدی تجویز می‌شوند.
- در موارد شدید یا مقاوم، داروهای سرکوب‌کننده ایمنی ممکن است تجویز می‌شوند.
- اگر دامپزشک به آلرژی غذایی مشکوک باشد، ممکن است یک رژیم حذف غذایی توصیه کند تا عوامل آلرژی‌زا شناسایی شوند.
اگر علت زخم شدن دور دهان گربه عفونت های ویروسی باشد:
- دامپزشک دارو های ضد ویروس تجویز میکند.
- درمان های حمایتی توصیه می‌شود.
- برای کاهش درد و التهاب، استفاده از ژل‌ها و دهانشویه‌های تسکین‌دهنده مانند کلرهگزیدین مفید است.
اگر علت زخم شدن دور دهان گربه عفونت های باکتریایی و قارچی باشد:
- در صورت وجود عفونت باکتریایی، آنتی‌بیوتیک هایی مانند آموکسی‌سیلین-کلاوولانات تجویز می‌شوند.
- برای عفونت های قارچی، داروهایی مانند کتوکونازول یا فلوکونازول استفاده می‌شوند.
اگر علت زخم شدن دور دهان گربه تومور های دهانی باشد:
- در مواردی که زخم ها ناشی از تومور های خوش‌خیم یا بدخیم هستند، جراحی برای برداشتن تومور ضروری است.
- برای تومور های بدخیم مانند کارسینوم سلول سنگفرشی، ممکن است از پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی استفاده شود.
اگر علت زخم شدن دور دهان گربه آسیب‌های فیزیکی یا شیمیایی باشد:
- مراقبت های خانگی و شست و شوی ملایم زخم با آب ولرم یا محلول آب نمک توصیه می‌شود.
- در صورت صلاح دید دامپزشک استفاده از پماد های آنتی‌بیوتیک مخصوص حیوانات برای پیشگیری از عفونت ثانویه توصیه می‌شود.
- اگر زخم عمیق یا آلوده باشد، ممکن است نیاز به مداخله دامپزشک و درمان های پیشرفته‌تر مانند بخیه یا تخلیه زخم باشد.
اگر علت زخم شدن دور دهان گربه آلرژی باشد:
- تغییر رژیم غذایی یا حذف آلرژن های محیطی مانند گرد و غبار، مایت ها یا مواد شیمیایی خانگی توصیه می‌شود.
- برای کاهش واکنش های آلرژیک، دارو های آنتی‌هیستامین ممکن است تجویز شوند.
- اسید های چرب امگا3 می‌توانند به کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی کمک کنند.
مراقبت های حمایتی زخم شدن دور دهان گربه
شما می‌توانید به منظور پیشگیری و مراقبت های حمایتی، از دهانشویه های مخصوص گربه ها که حاوی کلرهگزیدین هستند، استفاده کنید. فراموش نکنید که مسواک زدن منظم با استفاده از خمیر دندان های مخصوص گربه ها می‌تواند از ایجاد پلاک و عفونت در آن ها جلوگیری کند. همچنین می‌توانید برای تقویت سیستم ایمنی گربه ها از مکمل های ویتامین نیز استفاده کنید.
سخن پایانی
زخم شدن دور دهان گربه می‌تواند علل متفاوتی داشته باشد. فراموش نکنید که اگر هرگونه زخم در اطراف دهان گربه مشاهده کردید، هرچه سریع تر جهت درمان آن اقدام کنید، زیرا در صورتیکه این زخم ها درمان نشوند می‌توانند منجر به مشکلات جدی تری شوند. در نهایت فراموش نکنید که معاینه ی منظم حیوان شما توسط دامپزشک می‌تواند از بروز بسیاری از مشکلات پیشگیری کند.
منابع
