نگهداری از حیوانات خانگی تجربهای غیرقابل توصیف و جذاب است اما زندگی کردن با این حیوانات دوست داشتنی چالش هایی هم دارد. یکی از این چالش ها، بیماریهای مشترکی است که میتواند از طریق سگ به شما و یا از شما به سگ انتقال یابد، بنابراین بسیار مهم است که درباره ی این بیماری ها اطلاعات کافی داشته باشید. در این مقاله به بررسی 5 بیماری پوستی مشترک بین سگ و انسان میپردازیم.
1. درماتوفیتوز (کچلی قارچی)
اولین بیماری پوستی مشترک سگ و انسان که قرار است در مورد آن صحبت کنیم، درماتوفیتوز است. کچلی قارچی یا درماتوفیتوز یک عفونت قارچی پوستی است که میتواند هم در انسان و هم در سگ ها رخ دهد. این بیماری توسط قارچ درماتوفیت ایجاد میشود. مهم ترین علامت آلودگی به این قارچ ریزش موی دایره ای شکل و سکه ای است. ریزش های سکه ای معمولا در قسمت پوزه، سرپنجه و گوش های سگ اتفاق میافتد. همچنین در این قسمت ها التهاب و پوسته پوسته شدن نیز دیده میشود. علامت این بیماری در انسان دوایر قرمز رنگ و ملتهب همراه با ریزش مو است.
درماتوفیتوز نه تنها یک بیماری پوستی مشترک سگ و انسان میباشد، بلکه به دلیل قدرت سرایت بالایی که دارد به راحتی به سگ های دیگر نیز انتقال مییابد. این بیماری بیشتر در سگ های زیر یک سال دیده میشود.
تشخیص و درمان: تشخیص این بیماری در سگ ها از طریق استفاده از لامپ وود، بررسی میکروسکوپی و کشت قارچی انجام میشود. برای درمان در هر دو گونه معمولاً از دار های ضدقارچ موضعی و خوراکی استفاده میشود. درمان های خانگی نباید جایگزین مراجعه به دامپزشک یا پزشک شوند، زیرا عدم درمان صحیح میتواند منجر به عود بیماری شود.
2. جرب
جرب یک بیماری پوستی مشترک سگ و انسان میباشد که شدیداً مسری است و توسط جرب Sarcoptes scabiei ایجاد میشود. این جرب ها روی پوست تکثیر میشوند و سپس با حفر تونل در پوست، باعث ایجاد خارش شدید و التهاب میشوند. در سگ ها، جرب ممکن است باعث ریزش مو، قرمزی و التهاب پوست شود. در انسان ها نیز خارش شدید و بروز التهاب پوستی از علائم شایع است. در انسان به این بیماری، خارشک هم گفته میشود.
تشخیص و درمان: برای تشخیص جرب در سگ ها، نمونهبرداری از پوست و بررسی آن زیر میکروسکوپ انجام میشود. درمان جرب شامل استفاده از شامپو ها و داروهای ضدجرب مخصوص سگ ها و دارو های خوراکی برای کاهش التهاب و خارش است. در انسان ها، معمولاً از کرم های موضعی حاوی پرمترین استفاده میشود.
3. پیودرما (Pyoderma)
پیوودرما نیز یک بیماری پوستی مشترک سگ و انسان است. پیوودرما به عفونت های باکتریایی پوست گفته میشود و اغلب در نتیجه ضایعات پوستی یا خراش های پوستی رخ میدهد. این عفونت معمولاً توسط باکتری استافیلوکوک (Staphylococcus) ایجاد میشود و باعث ایجاد ضایعات چرکی و قرمزی در نواحی آسیبدیده میشود. سگ ها بیشتر از انسان ها مستعد ابتلا به پیودرما هستند. از علائم پیودرما در سگ میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرمزی و تورم پوست
- خارش شدید
- برجستگی های کوچک پر از چرک
- پوسته پوسته شدن پوست
درمان: درمان پیوودرما شامل استفاده از آنتیبیوتیک ها و دارو های ضدباکتریایی موضعی است. در سگ ها ممکن است به دوره های طولانی مدت آنتیبیوتیک تراپی نیاز داشته باشیم، به ویژه اگر عفونت مزمن شده باشد. در انسان ها، استفاده از کرم ها و ژل های ضدعفونیکننده و در موارد شدیدتر آنتیبیوتیک های خوراکی تجویز میشود.
4. لیشمانیوز
لیشمانیوز نیز یک بیماری پوستی مشترک سگ و انسان است. لیشمانیوز یک بیماری انگلی است که توسط نیش پشه های خاکی منتقل میشود و انسان و سگ ها را مبتلا میکند. این بیماری میتواند به دو شکل پوستی و احشایی بروز کند. لیشمانیوز پوستی باعث زخم های مزمن و مقاوم به درمان میشود، در حالی که لیشمانیوز احشایی ممکن است باعث بروز علائم جدیتری در اندام های داخلی شود. این بیماری به طور مستقیم از سگ به سگ دیگر و یا انسان منتقل نمیشود و تنها ناقل این بیماری پشه میباشد.
علائم این بیماری پوستی مشترک سگ و انسان عبارتند از:
- کاهش وزن و اشتها
- ضعف و بی حالی
- تب متناوب
- کم خونی
- پوسته پوسته شدن و ریزش مو در اطراف چشم، گوش و بینی
- ضایعات پوستی، مانند ندول ها، زخم ها و پوسته پوسته شدن
- مشکل در تنفس
- اسهال و استفراغ
- بزرگ شدن طحال و کبد
- مشکل در راه رفتن یا دویدن
- خونریزی از بینی، لثه یا پوست
- ورم ملتحمه (التهاب چشم)
- مشکلات کلیوی و کبدی
تشخیص و درمان: تشخیص این بیماری پوستی مشترک سگ و انسان از طریق نمونهبرداری از زخم ها یا آزمایش های خون انجام میشود. درمان لیشمانیوز پیچیده و طولانیمدت است و معمولاً از داروهای ضدانگلی استفاده میشود. در سگها، درمان ممکن است شامل داروهای خاصی برای کاهش علائم و جلوگیری از انتقال به انسان ها باشد.
5. کنه
کنه نیز از دیگر موارد بیماری پوستی مشترک سگ و انسان است. هنگامی که شما سگ خود را برای گردش و پیاده روی میبرید ممکن است کنه به پوست سگ شما بچسبد و از خون او تغذیه کند و زمانی که شما سگ خود را در آغوش میگیرید و یا او را نوازش میکنید، کنه به شما منتقل شود. کنه میتواند باعث انتقال بیماری هایی مانند لایم، ارلیشیوز و تولارمی در انسان شود. علائم کنه در سگ ها عبارتند از:
- شوره سر و بین مو ها
- خاراندن بیش از حد پوست سر
- ریزش موی سگ
- تغییر در صدا یا نحوه پارس کردن
- سرفه و از دست دادن اشتها
- تغییر وضعیت تنفسی
- زخم شدن بخشی از پوست و ریزش مو در آن ناحیه
- لکههای پوستی
تشخیص و درمان: تشخیص نیش کنه و عفونت های منتقله از آن، به دلیل علائم خاص و محل نیش، اغلب آسان است. با این حال، در برخی موارد، به دلیل کوچک بودن کنه و عدم احساس نیش، ممکن است فرد متوجه حضور کنه نشود. بنابراین آگاهی از علائم و نشانهها بسیار مهم است. برای درمان این بیماری پوستی مشترک سگ و انسان باید به دامپزشک مراجعه کنید تا او با دقت کنه را از پوست سگ جدا کند. همچنین ممکن است دامپزشک با توجه به علائم، آنتی بیوتیک و داروهای ضد التهاب نیز تجویز کند. دقت کنید که هرگز خودتان اقدام به جداسازی کنه نکنید.
سخن پایانی:
همانطور که گفته شد، نگهداری از حیوانات خانگی همانطور که دارای جنبه های مثبت زیادی است، با چالش هایی هم دارد. یکی از این چالش ها، بیماری پوستی مشترک سگ و انسان است. فراموش نکنید بهترین راه پیشگری از بسیاری از بیماری ها، رعایت بهداشت سگ و مراجعه منظم به دامپزشک است. در صورت مشاهده هر یک از علائمی که در این مقاله گفته شد، سریعا به دامپزشک مراجعه کنید تا پیش از بروز هرگونه مشکلی، درمان آغاز شود.
منابع: