در سال های اخیر علاقه ی افراد به نگهداری از حیوانات خانگی به خصوص سگ ها بسیار زیاد شده است. نگهداری از سگ ها در خانه تاثیرات مثبت بسیاری دارد. بعنوان مثال سگ ها به رشد اجتماعی، عاطفی و شخصیتی بچه هایی که کنار آن ها بزرگ می شوند کمک شایانی می‌کنند. همچنین وجود آن ها در خانه موجب کاهش استرس و اضطراب افراد نیز می‌شوند تا جایی که گاهی از سگ‌ها برای بهبود شرایط کودکان اوتیسم استفاده شده است.
اما در کنار این تاثیرات مثبت نباید از بیماری های مشترک انسان و سگ غافل شد. در واقع سگ ها می توانند ناقل بیماری باشند و آن را به انسان انتقال دهند.
انسان می‌تواند از طریق ادرار، مدفوع و بزاق سگ ها، به بیماری های مشترک انسان و سگ آلوده شود. در این مقاله به بررسی بیماری مشترک انسان و سگ می‌پردازیم تا با افزایش دانش و آگاهی در این مورد، سرپرستان سگ و کسانی که با سگ ها در ارتباط هستند را آگاه کرده تا این بیماری ها را بشناسند و در اولین فرصت برای درمان اقدام کنند تا از عوارض خطرناک و گاهی کشنده آن در امان باشند.
پنج بیماری پوستی مشترک انسان و سگ را بشناسید.
۱) هاری (کشنده ترین بیماری مشترک انسان و سگ)
هاری یکی از خطرناک ترین و کشنده ترین بیماری های مشترک انسان و سگ می‌باشد. این بیماری بالاترین میزان مرگ و میر پس از ابتلا را دارد. سالانه 30 تا 70 هزار نفر به دلیل ابتلا به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند. سگ ها عامل اصلی انتقال هاری هستند؛ به این صورت که سگ آلوده از طریق گاز گرفتن، این ویروس را به انسان منتقل می‌کند. به غیر از سگ ها حیواناتی مانند راکون، خفاش و روباه هم از مهم‌ترین عاملان انتقال هاری به‌‌شمار می‌روند. میتوانید در این صفحه علائم هاری در سگ را بررسی کنید.
در سگ های خانگی، شما باید طبق برنامه واکسیناسیونی که دامپزشک در اختیار شما قرار می‌دهد، سگ خود را واکسینه کرده تا از ابتلای او به این بیماری خطرناک جلوگیری کنید. اما در رابطه با سگ های خیابانی متاسفانه این کار انجام شدنی نمی‌باشد. بنابراین بسیار مهم است که حتما بلافاصله بعد از گاز گرفته شدن توسط سگ خیابانی به نزدیک ترین مرکز بهداشت مراجعه و باتوجه به شدت عارضه، واکسن یا سرم هاری را دریافت کنید تا از ابتلا به این بیماری کشنده در امان بمانید.
۲) درماتوفیتوز
یکی دیگر از بیماری مشترک انسان و سگ درماتوفیتوز است. درماتوفیتوز یک بیماری رایج پوستی در سگ و گربه ها می باشد که عامل آن قارچ هایی به نام درماتوفیت است؛ این قارچ ها از سلول های مرده سطح پوست و مو تغذیه می‌کنند.
این قارچ ها در سگ ها به صورت یک ضایعه خشک، طوسی رنگ و پوسته پوسته دیده می‌شود که گاهی باعث خارش شدید و کچلی آن ناحیه نیز می‌شود. درماتوفیتوز در انسان به صورت ضایعات گرد قرمز رنگ دیده می‌شوند که در لبه های آن حلقه ای از ضایعات دلمه مانند قرار گرفته است و در مرکز آن پوست سالم یا در حال بهبود مشاهده می‌شود.
درماتوفیتوز از طریق تماس مستقیم با سگ بیمار منتقل می‌شود. همچنین استفاده از وسایلی مانند برس و حوله‌ی فرد بیمار نیز موجب انتقال این بیماری خواهد شد.
توجه فرمایید که شما نیز می توانید باعث انتقال درماتوفیتوز به سگ خود شوید. بنابراین در صورت ابتلا به این بیماری از تماس با سگ خود جلوگیری نمایید.
۳) سالمونلا
از دیگر بیماری مشترک انسان و سگ می‌توان به سالمونلا اشاره کرد. عامل این بیماری باکتری به همین نام می‌باشد که معمولا در تخم مرغ و گوشت وجود دارد. سالمونلوز یک بیماری مربوط به دستگاه گوارش است؛ این باکتری بر روی روده و معده سگ ها اثر گذاشته و باعث کاهش اشتها و در نتیجه کاهش وزن شدید سگ ها می‌شود. زمانی که سگ ها به این بیماری مبتلا می‌شوند، ممکن است تا ۷۲ ساعت علائمی از خود نشان ندهند و فقط ناقل این بیماری باشند. اما در صورت بروز بیماری، علائم بالینی زیر بسیار شایع هستند:
- استفراغ
- افسردگی
- تب شدید
- کاهش اشتها
- کاهش وزن شدید
- تشنگی و کم آبی بدن
- عفونت خون (سپسیس)
- بیحالی و کم شدن فعالیت
- اسهال که ممکن است حاوی خون باشد
درمان سالمونلا نیز شامل موارد زیر است
- آنتی بیوتیک تراپی به جهت کاهش عفونت های باکتریایی و انگلی
- تجویز دارو به جهت کنترل استفراغ و اسهال
- در صورت کم خونی، تزریق پلاسما و خون
- سرم تراپی
4) کمپیلوباکتریوز
کمپیلوباکتریوز نیز مانند بیماری هایی که در بالا ذکر شد، یک بیماری مشترک انسان و سگ می‌باشد.
کمپیلوباکتریوز یک عفونت شایع باکتریایی در توله سگ های جوان تر از 6 ماه می‌باشد. سگ ها معمولا از طریق شیر خام، مرغ خام یا نیمه پز، آب و غذاهای آلوده به مدفوع حیوانات بیمار، به این باکتری مبتلا می‌شوند.
علائم این بیماری در سگ ها عبارتند از:
- اسهال شدید
- درد شکمی
- تب
- کاهش اشتها و کاهش وزن
- مدفوع خونی
- استفراغ
- خستگی بیش از حد
بیماری کمپیلوباکتریوز در سگ ها به خصوص توله سگ های جوان به دلیل اسهال شدید موجب کم آبی بدن می‌شود، همچنین اسهال شدید همچنین می‌تواند باعث چسبندگی و انسداد روده ها نیز بشود. در نتیجه بسیار مهم است که در صورت بروز علائم سریعا به دامپزشک مراجعه کنید.
5) بروسلوز
یکی دیگر از بیماری های مشترک انسان و سگ بروسلوز نام دارد که در انسان این بیماری با نام تب مالت شناخته می‌شود. بروسلوز در سگ یک عفونت باکتریایی شایع بوده که بیشتر، دستگاه تولید مثل سگ های نر و ماده را درگیر می‌کند. این بیماری معمولا در سگ‌ها از طریق تماس جنسی، ترشحات عفونی بدن، استنشاق هوا و خوردن مواد آلوده انتقال می‌یابد. بروسلوز در سگ های ماده باعث ناباروری و سقط جنین و در سگ های نر باعث التهاب بیضه و ناباروری می‌شود.
علائم بروسلوز در سگ عبارتند از:
- بی حالی
- کاهش میل جنسی
- بزرگ شدن گره‌های لنفاوی
- سقط در سه ماهه اخر بارداری
- مرده زایی
- به سختی راه رفتن
6) کرم گرد و کرم قلابدار
انگل ها موجوداتی هستند که برای بقا و زندگی به بدن یک میزبان نیاز دارند. انواع انگل های داخلی و خارجی می‌توانند به عنوان بیماری مشترک انسان و سگ شمرده شوند. کرم های گرد و قلابدار دو گونه از کرم هایی هستند که می‌توانند از سگ به انسان منتقل شوند. این انگل ها داخل روده‌ی سگ زندگی می‌کنند. اسهال، استفراغ، سوءتغذیه و کاهش وزن از علائم شایع این بیماری می‌باشند.
کرم های قلابدار انگل های روده ای بسیار شایعی می‌باشند که در دستگاه گوارش و به خصوص روده‌ی کوچک سگ ها زندگی می‌کنند. طول کرم های قلابدار تقریبا به ۳ سانتی متر می‌رسد و دارای دهانی قلاب مانند هستند. گونه های مختلفی از این کرم ها در طبیعت وجود دارد. کرم قلابدار با استفاده از قلاب دهان به داخل روده سگ چسبیده و از طریق دیواره‌ی روده از خون سگ تغذیه می‌کند. علائم بیماری در سگ های بالغ ممکن است خفیف باشد اما با این حال توله سگ های جوان آلوده به کرم قلاب دار علائم شدیدتری داشته و به سرعت دچار کم خونی شدید می‌شوند.
کرم های گرد نیز گروهی از کرم ها هستند که در روده‌ی سگ ها زندگی می‌کنند. طول این کرم ها به 18 سانتی متر می‌رسد و از نظر شکل شبیه به اسپاگتی می‌باشند.
7) لپتوسپیرا
لپتوسپیرا در سگ نیز جز بیماری مشترک انسان و سگ بوده و از طریق جریان خون در بدن پخش می‌شود. سگ ها ممکن است از طریق گودال های حاوی ادرار حیوان آلوده به این بیماری، خاک یا مواد بستر آغشته به ادرار، آب حاوی باکتری، زخم های باز یا نیش حشرات به این بیماری مبتلا شوند. سگ هایی که جوان هستند، واکسینه نشده‌اند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند در معرض خطر بیشتری هستند، اما این عفونت می‌تواند سگ ها را در هر سن، نژاد و جنسیتی تحت تاثیر قرار دهد.
علائم این بیماری در سگ عبارتند از:
- تب
- درد عضلانی
- راه رفتن خشک
- لرزیدن
- ضعف
- افسردگی
- کمبود اشتها
- افزایش تشنگی و ادرار
- کم آبی بدن
- استفراغ
- اسهال با یا بدون خون
- ترشحات خونی واژن
- لثه های قرمز تیره (دارای خونریزی پتشی)
- زردی پوست
- سرفه های زیاد
- دشواری در تنفس
- آبریزش بینی
اگر مشتاق هستید بیشتر درباره‌ی این بیماری مشترک انسان و سگ بدانید، به مقاله‌ی همه چیز در مورد لپتوسپیرا در سگ مراجعه کنید.
8) ژیاردیا
ژیاردیا یک انگل تک سلولی می‌باشد که در روده ی پستانداران، پرندگان و دوزیستان زندگی می کند. ژیاردیا در سگ ها از طریق آب، غذا یا خاک آلوده به مدفوع پخش می شود. این بیماری نیز یک بیماری مشترک انسان و سگ می‌باشد، بنابراین بسیار مهم است که بهداشت را رعایت کرده و از تماس با سگ آلوده به این انگل خودداری کنید.
حیوانات خانگی جوان مانند توله سگ ها و بچه گربه ها نسبت به سگ ها و گربه های بالغ، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری هستند.
علائم این بیماری مشترک انسان و سگ عبارتند از:
- استفراغ
- دفع بیش از حد گازهای بدبو
- کاهش اشتها
- کاهش انرژی
- میل مکرر به دفع مدفوع
- اسهال آبکی
9) کریپتوسپوریدیوز
این تک سلولی ایجاد کننده یک بیماری مشترک انسان و سگ بوده که عامل آن انگل کریپتوسپریدیوم می‌باشد. کریپتوسپریدیوم عموما از طریق آب، غذا و مدفوع آلوده وارد بدن سگ شده و ایجاد اسهال حاد، مزمن و متناوب می‌کند.
سگ های آلوده به این انگل ممکن است علائمی از خود نشان ندهند ولی ناقل بیماری باشند. بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری مشترک انسان و سگ، عدم دسترسی سگ به منابع آلوده به این تک سلولی است.
این انگل در انسان ها علائمی نظیر اسهال آبکی، درد شکمی، تب، استفراغ و کم آبی ایجاد می‌کند.
علائم کریپتوسپریدیوز در سگ ها نیز عبارتند از:
- اسهال آبکی
- تشنگی شدید
- کم آبی
- کاهش وزن
- ضعف و بی حالی
- تب
10) کک
مشاهده تغییر رفتار سگ ها می‌تواند نشان دهنده وجود یک بیماری مشترک انسان و سگ مانند کک باشد! خارش بیش از حد و گاز گرفتن دست و پاها می‌تواند نشانه‌ی وجود این حشره باشد.
کک سگ می‌تواند باعث ایجاد حساسیت و تحریک پوست انسان شود. وجود آلرژن های جدی در این حشره، پوست را تحریک کرده و علائمی مثل خارش، قرمزی، تورم و زخم را پدید می‌آورد. این حشرات موذی، بر روی بدن انسان ها قرار می‌گیرند ولی نمی‌توانند مدت زمان طولانی (مثل بدن حیوانات) زنده بمانند! آن ها برای زنده ماندن نیاز به خون دارند. زندگی در محیطی پر مو مثل بدن سگ، برای کک ها حیاتی است. پس زمانی که این امکانات فراهم نباشد، بدیهی است که کک عمر کوتاهی خواهد داشت. تنها مشکلی که کک برای انسان ایجاد می‌کند، افزایش ریسک انتقال بیماری های قارچی و آلرژن ها به سطح پوست است که می‌تواند منجر به مشکلات مختلفی در انسان شود.
منابع
